TILBURG – De woningmarkt is oververhit. Er is een woningtekort en de huizen die er wel zijn, worden voor extreme prijzen verkocht. Starters hebben grote moeite bij het kopen of huren van hun eerste huis. Dit brengt ook mentale gevolgen met zich mee.
Manesh* (24) woonde met vrienden op kamers in de regio Utrecht. Hij en zijn huisgenoten wilden uiteindelijk allemaal hun eigen weg inslaan. Een woning kopen leek Manesh de juiste volgende financiële stap. Als ik nu niet koop, dan grijp ik mis, dacht hij. Mensen om hem heen hadden al een moeizame woningtocht achter de rug en ook bleven de prijzen stijgen. Zo heeft hij een kennis die twee jaar op zoek was en nooit het winnende bod had. Manesh wilde absoluut niet in deze situatie terechtkomen.
In eerste instantie wilde hij graag in Utrecht blijven, of in ieder geval in de Randstad. Dit bleek echter onmogelijk te zijn, want hij stuitte al snel op het eerste probleem. Manesh: “Ik vond geen enkele makelaar die met mij in zee wilde. Niet per se omdat ik te weinig verdien, maar omdat er wel honderden kandidaten voor mij waren met minstens hetzelfde profiel. Allemaal op zoek naar een woning in de stad.”
Perspectief verliezen
Psycholoog Jochem Noordberger legt uit dit moeizame proces ervoor kan zorgen dat starters hun perspectief verliezen. “Als ze in hun hoofd hadden om na hun studie een echt huis te bemachtigen, en dit lukt dan vervolgens niet, kan dit het gevoel geven dat ze iets verliezen.”
Dit is ook bij Geordi van Rooij (27) het geval. Hij woont nu bijna zeven jaar samen met zijn verloofde in een appartement in Breda. Van Rooij: “Wij hadden toen we in het appartement trokken niet veel geld mee vanuit huis. Door onze huur hebben we ook niet veel kunnen sparen.” Aan een betaalbare huurwoning komen is ook al lastig, zegt Van Rooij. “Vaak kost een normale eengezinswoning al rond de vijftienhonderd euro per maand. Voor eenzelfde type woning is de hypotheek per maand rond de duizend euro.”
Hoewel het niet makkelijk is op de woningmarkt, blijven mensen dromen over hun ideale huis. Je luistert het hier.
Tijd kost geld
Manesh besloot zelf maar aan de slag te gaan en probeerde verder te zoeken via Funda. Ook dit kostte hem te veel tijd. Hierdoor besloot hij het over een andere boeg te gooien en buiten de Randstad te zoeken, in steden waar de vraag minder was. Manesh: “Ik keek in Almere, maar ook daar stegen de huisprijzen enorm. Wilde ik iets in mijn prijsklasse vinden, dan moest ik hier veel tijd en energie in stoppen.” Tijd kost geld en hoe langer gewacht wordt, hoe meer de prijzen stijgen.
Uiteindelijk hakte hij de knoop door en besloot Manesh om een makelaar te zoeken in Lelystad. De vijfde makelaar aan de telefoon wilde hem wel helpen. Zo kon hij huizen bezichtigen voordat ze überhaupt op Funda stonden. Na een aantal maanden zoeken en twee bezichtigingen verder, had hij het gevonden: het huis dat perfect bij zijn wensen en mogelijkheden aansloot. Maar dan moest hij wel in één keer zijn studieschuld aflossen, wilde hij aan zijn hypotheek komen. Uiteindelijk moest hij overbieden, maar dan was het stulpje in Lelystad voor 270.000 euro ook wel echt zijn eigendom.
Deal with it
Hoewel Manesh geluk heeft dat hij überhaupt aan een huis kon komen, moest hij het zo ver van huis zoeken dat hij zijn familie en vrienden mist. “Het is ver van alles”, zegt hij. ”Ik heb gelukkig wel genoeg ruimte om mensen te ontvangen, dus als ze komen, kunnen ze wel makkelijk blijven slapen. Het is wel anders dan voorheen. Ik moet ermee dealen.” Gelukkig heeft hij een rijbewijs en een auto. “Ik moet nu een uur in de auto rijden om mijn familie en vrienden te zien. Anders zie ik niemand meer. Maar ik ben nu wel aan het proberen vrienden te maken in Lelystad.”
Huisje, boompje, beestje
Geordi heeft ondertussen nog geen woning gevonden. “Ik ben nu 27 en mijn verloofde 29. We zijn na zeven jaar samenwonen op een moment aangekomen dat we denken aan kinderen krijgen. We willen huisje, boompje, beestje.” Hij heeft het gevoel alsof de tijd stilstaat. “In ons huidige appartement is geen ruimte voor kinderen. We wonen met katten en het is nu al krapjes.” Zo moet de was midden in de woonkamer gedroogd worden. “Het voelt alsof we op dezelfde plek in het leven stilstaan terwijl we vooruit willen”, zegt de zevenentwintigjarige.
In deze woningmarkt moeten starters vaak nog een aantal jaar carrière maken en meer verdienen voordat ze aan de volgende stap in hun leven kunnen beginnen. Jochem Noordberger: “Voor hun gevoel kan dit leven zonder een eigen huis dan als het ware nog niet beginnen.” Bij het hebben van een vaste partner en een echte baan, hoort bij velen een eigen huis.
Het is niet gek dat starters als Geordi en Manesh moeite hebben met het vinden van betaalbare woningen. De koopwoningen waren in april 19,7 procent duurder dan het jaar ervoor, meldt CBS.
. 
Manesh hoopt op termijn een huis in Haarlem te kopen. Als hij aan de huidige woningmarkt denkt, voelt hij vooral onmacht. “Ik verdien bovenmodaal en heb een prima inkomen. Ik vind het absurd dat ik met mijn salaris niet aan een woning in de randstad kan komen.” Want als Manesh met zijn goede inkomen al niet makkelijk aan een huis komt als starter, wie dan wel? “Ik maak me vooral zorgen om mensen die docent zijn of in de zorg werken. Die mensen verdienen minder dan ik en ik vraag me af hoe dat gaat. Ik kon tenminste dit huis nog kopen. Zij hebben misschien deze optie ook niet. Ze hebben alleen de sociale huur.”
Machteloosheid?
Uit landelijk onderzoek van OpenUp blijkt dat twintig procent van de ondervraagde Nederlanders een woning zoekt. Maar liefst zestig procent van deze mensen krijgt al stress als ze denken aan de huidige woningmarkt. Meer dan de helft van de ondervraagde woningzoekers voelt zich hier machteloos over.
Ook zijn er starters die geluk hebben bij het zoeken van een huis. Anouk Steenbergen en Angelo Stuivenberg vonden via een collega een woning. Zij zijn net als Manesh ook de randstad uitgegaan.
*Achternaam is bij de redactie bekend
